3. Trafik Güvenliği Vizyonumuz
Trafik Güvenliği Vizyonu;
Trafik kazaları nedeniyle can kaybının yaşanmadığı ve ciddi derecede yaralanmaların meydana gelmediği bir TÜRKİYE’dir.
Bu vizyon, trafik güvenliği bakımından dünyada ilk sıralarda bulunan ülkeler tarafından takip edilen ve olumlu sonuçlar alınan Vizyon Sıfır anlayışının, ülkemizdeki trafik sistemine uyarlanmasıdır.
Vizyon sıfır anlayışının trafik güvenliğinde takip edilmesi, karayolunu kullanan herkesin, karayolu ulaşım sistemini oluşturan tüm paydaşlar tarafından takip edilen ortak yaklaşım sonucu trafik kazalarından korunacağını ifade etmektedir. Bu anlayış, ulaşımın planlanmasında, düzenlenmesinde, faaliyetlerinde ve bütçelenmesinde trafik güvenliği prensiplerine ve olası zararları önleme düşüncesine bağlı kalınacağını ifade etmektedir.
Vizyonun uygulamaya konulması şu alanlarda tüm paydaşların aynı fikirde olduğunu göstermektedir;
Ulaşım sisteminde can kaybının meydana gelmesi kabul edilemez.
Alınacak tedbirlerle karayollarımızda meydana gelmesi muhtemel ölüm ve ciddi yaralanmaları önlemek mümkündür.
İnsan olarak hepimiz hatalar yaparız, ancak hatamızın bedeli ölüm olmamalıdır.
Bu vizyon neyi ifade etmektedir?
Karayollarında meydana gelen ölümlerin, karayolu ulaşım sisteminin kullanılmasının doğal bir sonucu veya bedeli olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığını ifade etmektedir. Karayolu ulaşım sisteminin tüm kazaları önleyecek şekilde planlanması ve uygulanması mümkün olmamakla birlikte, trafik kazası meydana geldiğinde insanları hayatta tutmak üzere yapılması mümkün olup, temel ölçü de insanları kazalara rağmen hayatta tutmaktır.
Havayolu ile seyahat planlandığında; havaalanında, uçakta, yer hizmetlerinde ve bagajla ilgili hizmetlerde dahi gerekli tedbirlerin alındığını bilmek, havayolu kullanıcılarına güven vermektedir. İşyerlerinde de, işyeri sağlığı ve güvenliğine ilişkin düzenlemeler, çalışan personelin mesai bitimi sağ ve salim olarak evine dönmesini garanti edecek şekilde uygulanmaktadır. Aynı şekilde, kurgusu yine insanlar tarafından yapılan karayolu ulaşım sisteminde de, hata yaptıklarından dolayı zarar gören insanların suçlanması yerine, her biri farklı şekillerde karayolunu kullanan insanların can ve mal güvenliğinin düşünülmesini ve karayolu ulaşım sisteminin tek amacının insanların can ve mal güvenliğini korumak olması beklenmektedir.
Karayolu trafiği nedeniyle insanların hayatlarının kaybetmesinin, normal bir durum olarak kabulü mümkün değildir. Vizyonun temeli budur.
31 Temmuz 2012 tarihli Karayolu Trafik Güvenliği Strateji Belgesi ve Eylem Planı ile belirlenmiş olan, 2011 yılına göre 2020 yılına kadar trafik kazalarından kaynaklı ölüm vakalarının %50 oranında azaltılması hedefi, Birleşmiş Milletler tarafından Üçüncü Küresel Yol Güvenliği Üst Düzey Konferansı sırasında Stockholm Deklarasyonuyla ortaya konulan iradeye uygun olarak güncellenmiş ve 2030 yılı itibariyla, 2020 yılına göre karayolu can kayıplarının en az %50 azaltılması yeni trafik güvenliği hedefi olarak tespit edilmiştir.
Trafik güvenliği vizyonumuzun on yıllık hedefi; 2030 yılına kadar trafik kazaları neticesinde meydana gelen CAN KAYIPLARININ %50 AZALTILMASI,
Nihai hedefimiz ise, 2050 YILINA KADAR CAN KAYBININ OLMADIĞI BİR TRAFİK SİSTEMİNİN VATANDAŞLARIMIZA SUNULMASI’dır.
Ülkemiz karayollarındaki tüm ölümlerin ve ciddi yaralanmaların 2050 yılına kadar ortadan kaldırılması olan nihai hedefe ulaşmak konusundaki ara hedefimiz 2030 yılına kadar trafik kazalarındaki can kayıplarının ve ciddi yaralanmaların %50 oranında azaltılmasıdır.
Mevcut durumda, karayolu sistemimizin yol kullanıcılarının tamamının can güvenliğini sağlamak konusunda eksiklikleri bulunduğunun, yayaları, bisikletleri ve diğer incinebilir yol kullanıcılarını yeterince korumadığının bilincindeyiz.
Ayrıca, yollarımızda yeterince güvenli olmayan araçların bulunduğunu, yük ve yolcu taşımacılığı yapan araçların ve motosikletlerin sayısının her geçen gün arttığını ve bu kadar yüksek miktardaki araçların tamamının yeterli güvenlik seviyesine getirilmesinin kısa sürede mümkün olmadığını da biliyoruz.
İnsan davranışlarının her zaman güvenliği ön plana almadığının ve bu davranış kalıplarının değiştirilmesinin zaman alacağının farkındayız. Ancak, bu vizyonu gerçekleştirmenin yolu, gerçekçi ve somut oranlarda trafik kazası ölümlerinin azaltılması hedeflerinin konulması ve bu hedeflere dönük koordineli çalışmaların yürütülmesidir.
Bu hedeflerimizi, ölçme ve değerlendirme yöntemleriyle destekleyeceğiz ve gelişimimizi izleyeceğiz.
2020 yılı rakamlarına göre trafik kazası ölümlerini ve ciddi yaralanmaları 2030 yılına kadar %50 azaltma hedefinin iddialı bir hedef olduğunun farkında olmakla birlikte, trafik güvenliği gelişmelerini destekleyen somut stratejik adımlarla on yıllık zaman diliminde bu hedefin gerçekleştirilebileceğine inanıyoruz. Bu hedefe ulaşmak için strateji belgesine uygun müdahalelerin hayata geçirilmesine ve faaliyetlerin çıktılarının hedefle uyum içinde olmasına özen göstereceğiz.
2020 yılı rakamlarına göre trafik kazası ölümlerinin 2030 yılına kadar %50 azaltılması hedefinin gerçekleştirilmesi için yapılacak çalışmalar sayesinde, karayollarımızda meydana gelen kazalarda 2030 yılına kadar toplamda çok sayıda vatandaşımızın hayatını kaybetmesini önlemiş olacağız.
Bunun doğal sonucu olarak, yaralı sayısında ve maddi kayıplarda da aynı oranda azalma sağlanmış olacaktır. Yine günümüz rakamlarıyla değerlendirildiğinde 2030 hedefine ulaşmamız durumunda on yılda ciddi miktarda maddi kaybın önlenmesi sağlanacaktır.
Bazı bilimsel çalışmalardan elde edilen sonuçlara göre;
Altyapı iyileştirmeleri (orta ayırıcı bariyerler ve kavşak iyileştirmeleri gibi), yol ağının riskli bölgelerinde hız sınırlarının düşürülmesi ve trafik polisi denetimlerinin hem klasik denetleme hem de elektronik denetleme yöntemlerinin kombine olarak artırılması durumunda, trafik kazası sonucu ölümlerin %50 civarında azaltılmasının mümkün olduğu değerlendirilmektedir.
Aynı araştırmalara göre, motorlu araçların güvenlik seviyelerinin yükseltilmesinin de, trafik kazası sonucu ölümleri %25 oranında azaltılmasına katkısı olabilmektedir.
Geriye kalan yaklaşık %25’lik kısmın azaltılması ise, sürücü eğitimlerinde köklü değişikliklerin ve ihlallere karşılık gelen yaptırımların artırılması gibi müdahalelerin hep birlikte hayata geçirilmesine bağlıdır.
Karayollarımızda bu strateji belgesi ile konulan trafik kazası sonucu meydana gelen ölümlerin ve ciddi yaralanmaların %50 oranında azaltılması hedefine ulaşılması, daha güvenli ve sürdürülebilir ulaşım modlarına geçişe, yollarımızı kullanma alışkanlığımızın değiştirilmesine ve araç güvenliği teknolojilerinin geliştirilmesi gibi önemli değişikliklere bağlıdır.